Het praktijknetwerk Daarom eten we schaap is opgericht om de schapen die gebruikt worden voor natuurbeheer in te zetten als marketing tool voor datzelfde natuur- en landschapsbeheer, namelijk door in te zetten op de verkoop van schapenvlees en andere producten en diensten. Uiteindelijk gaat het om de potenties van natuurbeheer op heidevelden en graslanden om via extensieve begrazing substantiële hoeveelheden natuurlijk en diervriendelijk vlees te produceren.

Natuurbeheer op arme heidevelden en graslanden is hard werk, en jaarlijks vallen zo’n tien procent van de schapen uit vanwege ouderdom, ziekte of gewoon eigenwijsheid. De schapen die aan natuurbeheer doen, vormen dus als het ware ‘afval’ van dat natuurbeheer. Dat komt door verschillende redenen:

  • De schapen op de heidevelden en graslanden worden niet gezien als landbouwdieren.
  • De associatie van natuur met vlees wordt meestal niet op prijs gesteld.
  • Schapenvlees heeft een slecht imago, ook al is zelfs het vlees van oude schapen mits goed behandeld mals en smaakvol.
  • De uitvallende schapen passen niet in de efficiënte en grootschalige logistieke ketens van de vleesindustrie.
  • De vleesproductie van de extensieve begrazing wordt niet gezien als integraal onderdeel van het natuurbeheer, maar als een aparte zakelijke onderneming van de schaapherder.

Toch is het interessant om met het schaap als voorbeeld te kijken naar de potenties van extensieve begrazingsbedrijven als vleesproducent en natuurbeheerder:

  • Er is een groeiende vraag naar duurzaam, natuurlijk en diervriendelijk vlees.
  • Er is in Nederland ongeveer 200.000 hectare open land (heide en grasland) dat geschikt is voor extensieve begrazing. In Europa gaat het om miljoenen hectares, meestal in voor landbouw minder geschikte gebieden die qua biodiversiteit interessant zijn.
  • Dit areaal kan via zeer extensieve begrazing voldoen om 10 procent van de Nederlandse bevolking van vlees te voorzien.
  • Extensieve begrazing is een geschikte beheersvorm voor oude cultuurlandschappen zoals heidevelden en graslanden.
  • Ecologisch is begrazing nog interessanter als er ook andere dieren worden gebruikt, zoals runderen, paarden, geiten en varkens.
  • Het moeilijk te marketen schapenvlees laat bij uitstek zien welke kansen en welke problemen er liggen in het vermarkten van natuurvlees. Daarom eten we schaap heeft een eerste marktonderzoek laten uitvoeren, en gaat vanaf september bezig met productontwikkeling.
  • Er liggen kansen richting het GLB. Er zijn geen onoverkomelijke problemen te verwachten vanuit Brussel, wanneer Nederland besluit om het landbouwareaal zo te definiëren dat extensieve vormen van landbouw gekoppeld aan andere doelen zoals natuur en recreatie ook als zodanig aangemerkt worden.