Begrazing in Nederland mogelijk op 200.000 hectare

Veel meer natuur en landschap kan worden begraasd. Wil je dat kosteneffectief doen, dan moet je integraal werken aan biodiversiteit, cultuurhistorie, recreatie en landbouw. “Begrazing is zo’n integrale methode”, vindt Bart Boers (voormalig bedrijfsleider Hoge Veluwe en onderzoeker).

“Ik denk dat we in de toekomst praten over veel grotere oppervlaktes die met begrazing kunnen worden onderhouden, in Nederland zo’n 200 duizend hectare. Het gaat hierbij om een heel scala aan terreintypen, zoals heide en grasheide in Natura 2000-gebieden, terreinen van waterschappen, recreatiegemeenschappen, (voormalige) landbouwgronden binnen de ecologische hoofd structuur, enzovoorts. Begrazing is de enige manier om zulke gebieden op een kosteneffectieve manier te beheren. Voor financiering kan gekeken worden naar de vergroening van de landbouw via het GLB en de omslag richting betalingen voor groenblauwe diensten in plaats van voor productie. Hiermee ontstaan kansen voor een systeem waarmee een individuele herder de kost kan verdienen.

“Begrazing is ook een optie om de stikstofdepositie in natuurgebieden te verminderen. Daarvoor is de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) ontwikkeld. Daar gaan we minstens achttien jaar over doen, drie beheerplanperiodes. Ondertussen mag de heide niet verder verslechteren. Om te voldoen aan de verplichtingen voor Natura 2000 zal zeker de eerste achttien jaar begrazing zeer noodzakelijk zijn, waarbij begrazing met gehoede dieren in veel gevallen de voorkeur verdient. Het ligt dan ook voor de hand om de gelden van de PAS in te zetten voor de financiering van gehoede begrazing.

“Er ontstaan ook vraagtekens bij het plaggen als vorm van heidebeheer. Plaggen is een veel gebruikte maatregel om vergrassing in heide tegen te gaan. Het is oorspronkelijk bedoeld als restauratiemiddel, niet als regulier beheer. Door plaggen wordt niet alleen een grote hoeveelheid stikstof afgevoerd, maar ook een aanzienlijke hoeveelheid fosfaat. De terugkerende heidevegetatie blijkt daardoor dermate arm aan mineralen dat de levenskansen voor de bij de heide behorende organismen zoals insecten, en daardoor ook de van insecten afhankelijke andere diersoorten nihil zijn. Plaggen als methode om Natura 2000-doelstellingen in stand te houden wordt daarmee dus onbruikbaar. Begrazing is een interessant alternatief, maar overbegrazing dient vermeden te worden.

“Begrazing is dus best te verantwoorden als maatregel om te zorgen dat de heide niet vergrast en de natuur niet verslechtert in termen van stikstof. Als je kosteneffectief wilt werken, zul je integraal moeten werken aan biodiversiteit, cultuurhistorie, recreatie en landbouw. Begrazing is zo’n integrale methode. Kijk alsjeblieft naar de toekomst. Het kan wel, met andere instrumenten.”

 

0 antwoorden

Laat een reactie achter

Wilt u zich mengen in de discussie?
Voel u niet bezwaard om bij te dragen!

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.